Σκληρός και ανθεκτικός πυξός

Σφαιρικά κλαδεμένος μικρός πυξός σε ηλιλολουστη θέση. (φωτ.Δ.Α.)

Για όσους δεν το έχουν καταλάβει το γράφω εδώ ξεκάθαρα: έχω μια ιδιαίτερη προτίμηση στα φυτά που έχουν μικρές ανάγκες συντήρησης, αυτά που δεν αρρωσταίνουν ή αυτά που δεν θέλουν όλη την ώρα πότισμα, λίπασμα, κλάδεμα, … χτένισμα και συγύρισμα. Με δυο λόγια προτιμώ τα φυτά που θα μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα μόνα τους όταν θα βαριέμαι να ασχοληθώ μαζί τους. Ο πυξός είναι ένα απ’ αυτά. 

Επιγραφή σχηματισμένη με πυξούς στην Αρκαδία (φωτ. Τ.Α.)

Είναι ένας αειθαλής θάμνος, σκληρός και ανθεκτικός. Βέβαια δεν έχει θεαματική ανθοφορία, αλλά σ’ αυτή τη ζωή δεν μπορεί κανείς να τα έχει όλα δικά του. Όσο για τη μικρή ταχύτητα ανάπτυξης που τον χαρακτηρίζει δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται για μειονέκτημα. Αν ο πυξός μεγάλωνε γρήγορα θα ήθελε πολλά κλαδέματα για να διατηρείται η φυλλωσιά του πυκνή και συμπαγής, όπως το λέιλαντ για παράδειγμα, ευτυχώς όμως δεν έχει τέτοια προβλήματα. 

Ο πυξός ευδοκιμεί σε θέσεις ημισκιερές ή και ηλιόλουστες. Όμως σε περιοχές όπου το καλοκαίρι είναι πολύ ζεστό είναι καλύτερα να τον προστατεύσουμε από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο. Προτιμά εδάφη που δεν κρατάνε νερό λάστρες Οι φροντίδες του είναι λίγες. Αν θέλουμε να διατηρείται πυκνή η φυλλωσιά του τον κλαδεύουμε ελαφρά άνοιξη και φθινόπωρο. Τις ίδιες περιόδους θα του δώσουμε και μια δόση από κάποιο πλήρες λίπασμα. Θα πάει πολύ καλά και σε γλάστρες όμως εκεί θα του δίνουμε πιο συχνά λίπασμα (δείτε εδώ σχετικά). 

Φράχτης από πυξό σε σκιερό κήπο στην Αθήνα. (Φωτ. Τ.Α.)

Οι πυξοί που κυκλοφορούν στην αγορά ανήκουν στα είδη Buxus microphylla και B. sempervirens. Οι διαφορές ανάμεσά τους δεν είναι σημαντικές εκτός από μία. Οι πυξοί B. sempervirens της σειράς ποικιλιών Faulkner έχουν αντοχή στο κυλινδροκλάδιο, έναν μύκητα που «βασανίζει» τα τελευταία χρόνια τους πυξούς πολλών κήπων και πάρκων. 

ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ

Ονόμα: Πυξός, πυξάρι, τσιμισίρι, Buxus sp.
Κατηγορία: Καλλωπιστικός, αειθαλής θάμνος
Διαστάσεις: Υ: 4 μ. , Δ: 4 μ. για τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και είδη.
Αντοχή: Μεγάλη αντοχή στο κρύο, καλή αντοχή στην ξηρασία.
Έδαφος: Αδιάφορο, αρκεί να έχει άριστη στράγγιση
Θέση: Από ηλιόλουστη έως σκιερή.
Αντιξόοτητες: Παθαίνει ζημιές από τα ούρα των σκύλων και υποφέρει από το κυλινδροκλάδιο. Αποφύγετε να βρέχετε τα φύλλα του.

«Άγριος» πυξός στην ομώνυμη χερσόνησο στις Πρέσπες (φωτ. Τ.Α.)

Το χωριό Ψαράδες στη Μεγάλη Πρέσπα, τα φυτά που εικονίζονται δεξιά σε πρώτο πλάνο είναι πυξοί. (Φωτ. Στ.Α.)

Πολύγαλα, διάρκεια στην άνθηση.

Όταν μιλάμε για μεσογειακή διατροφή το μυαλό μας πάει στο ελαιόλαδο, τα λαχανικά, τα φρούτα και άλλα τρόφιμα προϊόντα των χωρών που βρέχονται απ΄τη Μεσόγειο. Όταν μιλάμε όμως για μεσογειακά φυτά, εννοούμε είδη φυτών που κατάγονται από περιοχές με μεσογειακό κλίμα. Και τέτοιο κλίμα υπάρχει και σε άλλες περιοχές του πλανήτη πολύ μακρυά απ΄τη Μεσόγειο θάλασσα. Τυπικό παράδειγμα τέτοιας περιοχής είναι το νότιο άκρο της Νότιας Αφρικής. Από ‘κει κατάγονται πολλά φυτά που ευδοκιμούν στους κήπους και τις βεράντες μας. Το «παραδοσιακό» γεράνι και η διμορφοθήκη είναι δύο απ’ τα πιο γνωστά. Το πολύγαλα (Polygala myrtifolia) είναι λιγότερο γνωστό, μάλλον ταπεινό εμφανισιακά αλλά πολύ χρήσιμο σε κάποιες περιπτώσεις επειδή: 

• Είναι «πράσινο» όλο το χρόνο. 
• Έχει άνθη 8-9 μήνες το χρόνο. 
• Έχει μικρές ανάγκες συντήρησης 
• Ευδοκιμεί και σε γλάστρα. 
• Είναι κατάλληλο για παραθαλάσια φύτευση. 

Πολύγαλα, Polygala myrtifolia (φωτ. Δ.Α.)

Το πολύγαλα δεν είναι σπάνιο και δυσεύρετο. Εύκολα θα το εντοπίσουμε στα κέντρα κήπου και μάλιστα σε διάφορα μεγέθη. Όμως πριν την αγορά είναι απαραίτητο να ξέρουμε τα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις του για να μην κλαίμε τα λεφτά μας: 

• Είναι αειθαλής θάμνος με σφαιρικό σχήμα. Φτάνει σε ύψος το 1,5 μ. σε ύψος με ίδια διάμετρο. 
• Το πολύγαλα είναι ανθισμένο 8 – 9 μήνες το χρόνο με μικρά, όχι πάρα πάρα πολλά, φούξια άνθη. Όσο πιο ζεστό είναι το κλίμα της περιοχής, τόσο περισσότερο μένει ανθισμένο. Για παράδειγμα, στη νότιο Ελλάδα δεν έχει άνθη μόνο τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου. Βορειότερα, η άνθηση αρχίζει νωρίς την άνοιξη για να τελειώσει με την έναρξη του χειμώνα. 
• Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις, προστατευμένες από τον παγετό. Συγκεκριμένα αντέχει μέχρι τους 0 °C αλλά όχι για πολλές μέρες. Όψιμοι παγετοί την άνοιξη μπορεί να βλάψουν κάποια κλαδάκια. 
• Όσον αφορά τις εδαφικές του απαιτήσεις έχει κάποιες ιδιοτροπίες: Θέλει χώμα πλούσιο σε οργανική ουσία, με καλή στράγγιση. Δεν του «αρέσουν» τα ασβεστολιθικά εδάφη, όμως αυτά βελτιώνονται με την προσθήκη κομπόστ ή πολύ καλά χωνεμένης κοπριάς. 

Λεπτομέρεια της φυλλωσιάς (φωτ. Δ.Α.)

Φροντίδες

Κλαδεύουμε μόνον για να διατηρείται συμπαγές σχήμα του. Το κλάδεμα αυτό είναι ελαφρύ και γίνεται μετά την ανθοφορία. Ποτίζουμε μόνον όταν το χώμα είναι στεγνό. Το καλοκαίρι, που είναι η «δύσκολη» περίοδος, όσον αφορά το πότισμα, αφήνουμε το χώμα να στεγνώσει ανάμεσα στα ποτίσματα. Όταν καλλιεργούμε σε γλάστρα είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί με το πότισμα, όμως αυτό ισχύει με όλα τα φυτά. Μικροπροβλήματα μπορεί να προκαλέσει ο τετράνυχος και μύκητες που προκαλούν σκωριάσεις.

Πολύγαλα κλαδεμένο. Μια και έχει απ' τη φύση του σφαιρικό σχήμα δεν θα δυσκολευτούμε να το διαμορφώσουμε. (φωτ. Τ.Α.)

Η φθινοπωρινή έκθεση της ΕΕΚΑΠ

Φωτ. Τ.Α.

Όποιος αγαπά τους κάκτους και τα παχύφυτα έχει κάτι καλό να κάνει την ερχόμενη Κυριακή. Δείτε την πρόσκληση στην εκδήλωση της ΕΕΚΑΠ: 

Πρόσκληση

Την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, 11:00 πμ η ΕΕΚΑΠ σας προσκαλεί σε μια ακόμη εκδήλωση για να απολαύσουμε ζωντανά κάποια από τα φυτά που μεγαλώνουν τα μέλη μας αλλά και να μάθουμε κάτι παραπάνω για την καλλιέργεια τους.

Οι δραστηριότητες του πρωινού περιλαμβάνουν:

Conophytum, Lithops και ορισμένα άλλα Μεσημβριάνθεμα

Παρουσίαση διαφανειών και ομιλία για αυτή την πολύ μεγάλη και ιδιαίτερη οικογένεια φυτών από τη νότια Αφρική (και όχι μόνο) με πολλά όμορφα και αγαπητά είδη.

Πληροφορίες για την προέλευση τους, τα είδη και τις ποικιλίες, αλλά και την ιδιαίτερη καλλιέργεια και φροντίδα που χρειάζονται για σωστή ανάπτυξη στη συλλογή μας.

Επίσης θα έχουμε και ΕΚΘΕΣΗ με ΜΕΣΗΜΒΡΙΑΝΘΕΜΑ, που σημαίνει ότι όσοι από εσάς έχετε λίθοπες, κονόφυτα ή κάποια άλλα είδη στη συλλογή σας πρέπει να τους φέρετε μαζί σας!!!

Έκθεση φυτών φθινοπωρινής και χειμερινής ανάπτυξης και ανθοφορίας

Όπως κάθε φθινόπωρο στην έκθεσή μας μπορείτε επίσης να φέρετε πολλά άλλα είδη, όπως παχύκορμα με caudex και άλλα παχύφυτα που αναπτύσσονται αυτή την περίοδο (πχ. Gasteria, Haworthia, Crassula, Senecio, Pelargonium, αλόες, σταπέλιες) καθώς και αρκετά είδη κάκτων που ανθοφορούν αυτή την εποχή, όπως κορυφάνθες, κοπιαπόα, αριόκαρποι, κλπ.

Φυσικά, μπορείτε να φέρετε όποιο φυτό εσείς νομίζετε ότι αξίζει να το μοιραστείτε μαζί μας ή απλώς αγαπάτε λίγο περισσότερο από τα άλλα αυτή την περίοδο!

Το Θερμοκήπιο Αναφοράς της ΕΕΚΑΠ που πάντα τραβάει την προσοχή όλων μας θα είναι φυσικά ανοιχτό για να το επισκεφτείτε.

Έχουμε οργανώσει ένα πολύ όμορφο πρωινό και ελπίζουμε να σας δούμε όλους εκεί την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, 11:00 πμ στο Κτήμα Συγγρού (Κτήριο Βάσου Κριμπά, δεξιά από το πάρκινγκ δίπλα στο θερμοκήπιο) Κηφισίας 182 Μαρούσι (Φανάρι του ΚΑΤ). Σας παρακαλούμε ιδιαίτερα να μην παραμελήσετε να φέρετε μαζί σας ορισμένα φυτά για την έκθεσή μας – έστω και λίγα, όσα εσείς μπορείτε.

Εκ μέρους του Δ.Σ. της ΕΕΚΑΠ,

Η Πρόεδρος,

Ελένη Σιγανού

Τηλ. 2106819567

Φωτ. Τ.Α.

Πόσο βαθειά φυτεύονται οι βολβοί;

Μια και το φθινόπωρο φυτεύουμε τους βολβούς που θα ανθίσουν την άνοιξη είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή να πούμε μερικές «τεχνικές λεπτομέρειες» για τη φύτευσή τους.

Κρόκοι (φωτ. Δ.Α.)

Ο κανόνας υπαγορεύει ότι ένας βολβός φυτεύεται σε βάθος ίσο με το τριπλάσιο του ύψους του. Δηλαδή μια τουλίπα ύψους 5-6 εκ. θα πάει σε βάθος 15-18 εκ., ενώ το ρίζωμα μιας ανεμώνης ύψους (ή πάχους αν προτιμάτε) 1-2 εκ. θα πάει 3-6 εκ. βαθιά. Ο κανόνας δεν είναι απόλυτος, υπάρχουν εξαιρέσεις αλλά επιτρέπονται και παρεκλίσεις, χρήσιμες όπως θα δούμε στη συνέχεια. 

Ρίζωμα ανεμώνης (φωτ. Δ.Α.)

Οι βολβοί της φρέζιας συνήθως μπαίνουν σε βάθος 15-18 εκ. το πολύ. Αν μοιράσουμε τους βολβούς μας σε δύο ομάδες και βάλουμε τη μία ομάδα στα 15-18 εκ. και την άλλη στα 10-12 εκ., θα δούμε την άνοιξη να ανθίζουν πρώτα οι φρέζιες της «ρηχής» ομάδας και μετά της «βαθιάς». Αντιστοίχως, πρώτα θα απανθίσουν οι «ρηχές» και μετά οι «βαθιές». Αυτό το εκμεταλλευόμαστε για να έχουμε στο παρτέρι ή στη ζαρντινιέρα κάτι ανθισμένο για περισσότερες μέρες. 

Πάντως ποτέ δεν πρέπει να φυτέψουμε τις φρέζιες πολύ κοντά στην επιφάνεια επειδή τα ανθοφόρα στελέχη δεν μπορούν να κρατήσουν το βάρος των λουλουδιών και καταλήγουν να … σέρνονται στο έδαφος. Το ίδιο ισχύει και για τις τουλίπες και πολλούς ακόμη βολβούς. Όμως, είδη ή ποικιλίες που είναι μικρόσωμα από τη φύση τους, όπως είναι, ο κρόκος, ο υάκινθος (ζουμπούλι), αρκετές ποικιλίες νάρκισσου και όχι μόνο μπορούν να φυτευτούν πολύ ρηχά ή ακόμη και εντελώς επιφανειακά. 

Ζουμπούλια φυτεμένα εντελώς επιφανειακά επάνω σε υπόστρωμα από ελαφρόπετρα. (φωτ. Τ.Α.)

Να θυμήσουμε εδώ τη διαδικασία φύτευσης: Σκάβουμε τη λακούβα όπου θα μπει ο βολβός, λίγο βαθύτερη από το κανονικό. Στον πυθμένα της βάζουμε λίγους κόκκους λιπάσματος και το καλύπτουμε με λίγο χώμα. Εκεί επάνω μπαίνει ο βολβός με τη «μύτη» του προς τα πάνω και τις ριζούλες του προς το κάτω. Χρησιμοποιούμε λίπασμα με όλα τα θρεπτικά στοιχεία όπως τα 12-12-17, 20-20-20 κ.ά.

Δείτε ακόμη: 

Πώς φυτεύονται οι βολβοί;

Βολβοί που φυτεύονται το φθινόπωρο.

«Έσκασαν» τα ζουμπούλια.

Φρέζιες

Πώς φυτεύουμε τα ριζώματα της ανεμώνης; 

Αν υπάρχει νερό θα το βρει ...

... η κάππαρη. Οι ρίζες της στην άκρη τους εκκρίνουν οξέα, τα οποία διαβρώνουν το έδαφος, ταυτόχρονα μπορούν να φτάσουν ακόμη και σε βάθος 10 μ. ενώ τα κύτταρά της έχουν την υδραυλική ικανότητα να τραβήξουν νερό από τέτοια βάθη. 

Στην φωτογραφία δεν μπορεί να φανεί το μέγεθος αυτής της συστάδας «καππαρόφυτων». Ιούλιος μήνας, στο Οίτυλο της Μάνης (φωτ. Τ.Α.)

Έτσι το φυτό αυτό καταφέρνει να αναπτύσσεται, να ανθίζει και να καρποφορεί μέσα στο καλοκαίρι την πιο δύσκολη περίοδο του έτους από άποψη έλλειψης νερού.

Το άνθος της κάππαρης (φωτ. Τ.Α.)

Αυτοφυή «καππαρόφυτα» στο τείχος της Μεθώνης (φωτ. Τ.Α.)

Στην Ανθοκομική της Κηφισιάς

Είναι μερικά φυτά που περιμένει κανείς να βρει σε μια εμπορική ανθοκομική έκθεση. Δηλαδή, τριανταφυλλιές, πολύχρωμα εποχικά, μπουγκανβίλιες και όλα τα ευπώλητα είδη φυτών, όπως το ρυγχόσπερμο για παράδειγμα, δεν μπορεί να λείπουν απ' τους «πάγκους» των πωλητών. Όμως απ' την παλιότερη ανθοκομική έκθεση της χώρας περιμένεις κάτι παραπάνω. Αυτά τα παραπάνω που είδα στην 61η Ανθοκομική Έκθεση της Κηφισιάς θα δείξω στη συνέχεια. Φυσικά η επιλογή είναι εντελώς υποκειμενική και περιλαμβάνει ό,τι μου έκανε εντύπωση. Φοβάμαι πως κάτι θα μου ξέφυγε αλλά και έτσι να 'ναι θα το συμπληρώσω αύριο. 

Αδένιουμ, ένα ξαδερφάκι της πικροδάφνης πολύ πιο εντυπωσιακό αλλά με ευαισθησία στο κρύο. (φωτ. Τ.Α.)

Το φυτιλάκι (Ballota acetabulosa) μ' αρέσει πάρα πολύ για την υφή και το χρώμα φύλλων του, το οποίο θέλει έντονο φως για να αναδειχθεί. (φωτ. Τ.Α.) 

Αλστρομέρια, με ανθοφορία φανταχτερή αλλά και γενναιόδωρη. (φωτ. Τ.Α.)

Δύο ποικιλίες μπιλμπέργκιας (Billbergia) επάνω και κάτω.  (φωτ. Τ.Α.)  

Η υδρόβια ίριδα στο ζενίθ της ανθοφορίας  (φωτ Τ.Α.)

Μανιτάρια πλευρώτους σε σάκο καλλιέργειας για το σπίτι (φωτ. Τ.Α.)

Και ντοματιές σε σάκο καλλιέργειας για τη βεράντα (φωτ. Τ.Α.)

Η γάτα της ... Ανθοκομικής; (φωτ. Τ.Α.)

Λούσιντουμ. Πράσινο, γυαλιστερό κι ανθεκτικό.

Το λέμε απλώς λούσιντουμ, αλλά είναι ένα βιβούρνο και μάλιστα ποικιλία του πιο συνηθισμένου βιβούρνου, της ψευδοδάφνης δηλαδή. Το επίσημο και διεθνές όνομά του είναι, Viburnum tinus Lucidum. 

Τα νεαρά του φύλλα έχουν γυαλιστερή πράσινη απόχρωση. (Φωτ. Τ.Α.)

Ως προς τη «συμπεριφορά» έχει όλα τα θετικά χαρακτηριστικά της ψευδοδάφνης. Δηλαδή, αντοχή στο κρύο ή τη ζέστη της Ελλάδας και στους ανέμους. Δεν θέλει όλη την ώρα πότισμα μια και έχει ικανοποιητική αντοχή στην ξηρασία (και αν ρωτήσει κανείς: «κάθε πότε θα το ποτίζω;» η απάντηση είναι εδώ). Στον κήπο θα χρειαστεί λίπασμα πλήρες την άνοιξη και το φθινόπωρο. Για τα γλαστρικά λούσιντουμ θα εφαρμόσουμε ότι ισχύει για τη λίπανση των γλαστρικών φυτών.  Λίγες είναι οι αντιξοότητες, δηλαδή εχθροί και ασθένειες, που θα αντιμετωπίσει και όχι ιδιαίτερα σημαντικές. Δεν «νοιάζεται» ιδιαίτερα για τα χαρακτηριστικά του εδάφους, αρκεί αυτό να έχει κάποια γονιμότητα και να στραγγίζει πολύ καλά. Αν το φυτέψουμε σε γλάστρα θα το βάλουμε μέσα σε χώμα «εξωτερικού χώρου». Εκεί, στη γλάστρα δηλαδή, μπορεί να ευδοκιμήσει αλλά λόγω του περιορισμένου χώρου ποτέ δεν θα φτάσει τα 3-4 μ. ύψους που μπορεί να αποκτήσει όταν φυτευτεί στον κήπο. Μπορεί να σταθεί πολύ καλά σε θέσεις ηλιόλουστες αλλά και αυτές που βρίσκονται σε ημισκιά ή στη ελαφριά σκιά.  

Φράχτης από λούσιντουμ σε έναν μάλλον σκιερό κήπο. (φωτ. Τ.Α.)

Μέχρι τώρα το χρησιμοποιούμε κυρίως σε φράχτες για την αειθαλή, πυκνή και γυαλιστερή φυλλωσιά του όμως αυτή δεν είναι αυτή η μόνη χρήση του στον κήπο. Εξ άλλου εκεί, μια και το κλαδεύουμε όλη την ώρα (που λέει ο λόγος) χάνουμε την ευκαιρία να δούμε τα άνθη του που είναι λευκά και εμφανίζονται προς το τέλος της άνοιξης. Αν θέλουμε να τα χαρούμε θα πρέπει να καθυστερήσουμε λίγο το κλάδεμα και να το κάνουμε αφού ανθίσει και πριν πιάσουν οι ζέστες του καλοκαιριού. 

Τα ανθάκια του λούσιντουμ (φωτ. Τ.Α.)

Φυσικά θα μπορούσε κανείς να φυτέψει μια ομάδα λούσιντουμ σε θέσεις «τυχαίες» ή στη σειρά, σε μπορντούρα δηλαδή, και να τα κλαδεύει μία φορά το χρόνο ή ανά δύο χρόνια μόνο και μόνο για να διατηρείται πυκνή η φυλλωσιά τους. Μία ενδιαφέρουσα και βολική χρήση του στις βεράντες είναι η φύτευσή του σε ζαρντινιέρες ή γλάστρες με σκοπό να πετύχουμε την οπτική απομόνωση του χώρου μας. 

Το λούσιντουμ ανταποκρίνεται γρήγορα στα κλαδέματα αποκτώντας πολύ πυκνή φυλλωσιά (φωτ. Τ.Α.)

Σινικός ιβίσκος

Ο σινικός ιβίσκος (Hibiscus rosa-sinensis) είναι ένας αειθαλής θάμνος που θα ευδοκιμήσει μόνον σε περιοχές απαλλαγμένες από παγετούς. Δηλαδή, αν θέλουμε να έχουμε αυτόν τον ιβίσκο σε περιοχές όπου το χειμώνα το θερμόμετρο πέφτει κοντά στο 0 θα πρέπει να τον προστατεύουμε με κάποιο τρόπο. Δείτε εδώ τρόπους προστασίας απ' το κρύο. 

Ο πιο συνηθισμένος σινικός ιβίσκος είναι αυτός με τα κόκκινα άνθη και τη μονή σειρά πετάλων. (φωτ. Τ.Α.)

Φτάνει σε ύψος από 1 έως 3 μ. με περίπου ίδια διάμετρο. Τα άνθη του εμφανίζονται απ' το Μάιο μέχρι και τον Οκτώβριο. Στα φυτώρια θα βρούμε μεγάλη ποικιλία σινικών ιβίσκων που διαφέρουν στο χρώμα των λουλουδιών και στον αριθμό των πετάλων. Υπάρχουν ιβίσκοι με άνθη κόκκινα, κίτρινα, πορτοκαλί, ροζ ή λευκά, μονόχρωμα ή δίχρωμα με μονή ή διπλή σειρά πετάλων. Κρατούν πολύ λίγο, όμως πολύ γρήγορα αντικαθίστανται από καινούργια. 

Θα τον φυτέψουμε σε θέση ηλιόλουστη και προστατευμένη από τον άνεμο και τις χειμωνιάτικες παγωνιές. Θέλει έδαφος με καλή στράγγιση, αφράτο και γόνιμο επειδή χρειάζεται αρκετά θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος για να ανθοφορεί και να βγάζει πλούσια φυλλωσιά.  

Το κύριο χρώμα αυτού του ιβίσκου είναι το λευκό ή πολύ απαλό ροζ. Προσέξτε στα αριστερά το μπουμπούκι που είναι έτοιμο να ανοίξει μόλις πέσει το άνθος που είναι τώρα ανοιχτό. (φωτ. Τ.Α.)

Φροντίδες

Για τη λίπανσή του ισχύουν τα συνήθη: Ιβίσκοι φυτεμένοι στο έδαφος παίρνουν λίπασμα άνοιξη και φθινόπωρο. Αυτοί που είναι σε γλάστρα λιπαίνονται κάθε 3-4 εβδομάδες όλο το χρόνο εκτός από τα διαστήματα Ιουλίου - Αυγούστου και Νοεμβρίου - Φεβρουαρίου. Δείτε εδώ λεπτομέρειες για τη λίπανση γλαστρικών φυτών. 

Κλαδεύουμε αφαιρώντας το 1/3 του μήκους των κλαδιών αν θεωρούμε ότι η φυλλωσιά του είναι πολύ αραιή. Το κλάδεμα αυτό γίνεται νωρίς την άνοιξη. 

Ο σινικός ιβίσκος δεν είναι από τα πλέον ανθεκτικά φυτά στην ξηρασία, έτσι καλό είναι να μην τον ξεχάσουμε απότιστο. 

Λίγα προβλήματα

Εκτός από τη δικιά μας αμέλεια, το πιο σημαντικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει είναι οι μελίγκρες. Δείτε εδώ μερικά πράγματα για την αντιμετώπισή τους. Το χειμώνα, δεν θα πρέπει να ... τρελλαθούμε αν δούμε τα φύλλα του να χαλάνε, δεν είναι καθόλου περίεργο να συμβεί αυτό αν κάνει λίγο κρύο. 

Χρήση

Στον κήπο συνήθως φυτεύονται σε ομάδες των 3-5 φυτών της ίδιας ποικιλίας για να έχουμε δυνατό αποτέλεσμα. Σε περιοχές με πολύ ήπιους χειμώνες ο σινικός ιβίσκος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για το σχηματισμό κλαδευόμενης μπορντούρας. 

Ομάδα ιβίσκων μέσα σε χλοοτάπητα. Προσέξτε τους χοντρούς κορμούς στη βάση των φυτών. Είναι προφανές πως πρόκειται για ηλικιωμένα φυτά που κλαδεύτηκαν αυστηρά κάποια στιγμή για να ανανεωθεί και να πυκνώσει η φυλλωσιά τους. (Φωτ. Δ.Α.)

Φωτίνια. Τρία χρώματα μαζί

Πράσινο κόκκινο και λευκό. Μπορώ να θυμηθώ τουλάχιστον τις σημαίες 4 χωρών που έχουν συνδυασμούς αυτών των χρωμάτων, αλλά μόνον ένα φυτό που τα έχει ταυτόχρονα πάνω του. Και αυτό είναι η φωτίνια. 

Κάτω από τα νεαρά φύλλα διακρίνονται τα περσινά πράσινα, από πάνω τους μπουμπουκιασμένες ταξιανθίες λίγο πριν ανοίξουν. (φωτ. Τ. Α.)

Κατά τον Απρίλιο - Μάιο που ανθίζει, γίνεται τρίχρωμη καθώς, τα παλιά φύλλα είναι πράσινα, τα νέα είναι κόκκινα και οι κορυφές τους σκεπάζονται από ταξιανθίες με πολλά λευκά λουλουδάκια. Μάλλον θεαματικός συνδυασμός που κρατάει μερικές εβδομάδες. 

Η πιο συνηθισμένη ποικιλία φωτίνιας στην αγορά είναι η ... 

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ

Φρέσκια ρίγανη

Θέλουμε λίγη ρίγανη για το φαγητό ή τη σαλάτα. Ποιό είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε; Να ρίξουμε λίγη απ΄ τη ρίγανη που μαζέψε πρόπερσι ο θείος στο χωριό; Όχι, υπάρχει κάτι καλύτερο: η φρέσκια ρίγανη. Αυτή που κόβουμε με τα χέρια μας ... 

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ

Η καλλιέργεια της ρίγανης σε γλάστρα είναι εύκολη ακόμη και για αρχάριους κηπουρούς (φωτ. Δ.Α.)

Άρωμα και σκιά το καλοκαίρι

Φλαμουριά και τιλιά είναι δύο ονομασίες για το ίδιο φυτό, ένα μεγάλο φυλλοβόλο δέντρο με ύψος 20-30 μ. και διάμετρο 10-15 μ. που ανήκει στο γένος Tilia sp. Ομοίως, τίλιο και φλαμούρι είναι το ίδιο πράγμα, το ρόφημα που φτιάχνουμε απ΄ τα άνθη της φλαμουριάς. 

Τα άνθη της φλαμουριάς έχουν ένα γλυκό και δυνατό άρωμα (φωτ. Τ.Α.)

Η φλαμουριά προτιμά θέσεις ηλιόλουστες ή ημισκιερές, αντέχει στον άνεμο και δεν έχει προβλήματα από την παγωνιά ή την καλοκαιρινή ζέστη. Θέλει έδαφος βαθύ, αφράτο, γόνιμο με καλή στράγγιση. Αν της δώσουμε όλα αυτά και επιπλέον τακτικά ποτίσματα θα τη δούμε να αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Όμως σ’ αυτή τη ζωή δεν μπορεί κανείς να τα έχει όλα: θάλασσα και φλαμουριά δεν ταιριάζουν. Άρα είναι ακατάλληλη για παραθαλάσσιους κήπους. Αλλά και στους πολύ μικρούς κήπους θα πρέπει να το σκεφτούμε καλά πριν τη φυτέψουμε.Με τη διάμετρο που μπορεί να αποκτήσει η φυλλωσιά της θα φτάσει κάποια στιγμή να καλύπτει επιφάνεια 80 - 180 τ.μ. , ενώ θέλουμε και απόσταση 7-8 μ. τουλάχιστον από τοίχους και άλλες κατασκευές. Χωράει στον κήπο μας, τόσο σε ύψος όσο και σε πλάτος; Αν ναι, τότε προχωράμε. 

Η φλαμουριά είναι ένα μεγάλο δέντρο και της ταιριάζουν οι μεγάλοι χώροι. Εδώ  μία φλαμουριά στο πάρκο Αλκαζάρ της Λάρισας πριν ακόμη αποκτήσει το τελικό της μέγεθος. (Φωτ. Δ.Α.)

Στα φυτώρια είναι εύκολο να βρούμε φλαμουριές διαφόρων ειδών όπως είναι η Tilia cordata και T. hybrida Argentea, τα οποία διαφέρουν στο σχήμα και στην πυκνότητα της κώμης, στην απόχρωση των φύλλων ή και στο τελικό μέγεθος. Η T. cordata είναι η πιο «συμμαζεμένη», γίνεται μόνον ... 15-20 μ. ψηλή με τη μισή διάμετρο, αν και υπάρχει μια ποικιλία της η Rancho που μπορεί να ξεπεράσει τα 20 μ. Η Argentea έχει κωνική φυλλωσιά και γίνεται 25-30 μ. ψηλή. Περίπου ίδιο σχήμα έχει και η ευρωπαϊκή φλαμουριά (T. europaea) αλλά γίνεται κάπως μικρότερη. 

Φλαμουριά στο Άλσος της Κηφισιάς (φωτ. Δ.Α.)

Είπαμε ότι είναι φυλλοβόλο δέντρο, επομένως το χειμώνα τα κλαδιά της θα είναι γυμνά. Αυτό σημαίνει ότι όπου είναι φυτεμένη η φλαμουριά το χειμώνα θα περνούν οι ακτίνες του ήλιου ενώ το καλοκαίρι θα έχουμε σκιά. Προς το τέλος του χειμώνα εμφανίζεται η νέα βλάστηση και περίπου στο τέλος της άνοιξης ή το καλοκαίρι εμφανίζονται και τα πολύ αρωματικά, αλλά μικρά ανθάκια της. Το φθινόπωρο, με τα πρώτα κρύα τα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν όλα μέσα σε λίγες μέρες. Αυτό είναι ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό καθώς δεν χρειάζεται να είμαστε με τη σκούπα ή τη τσουγκράνα στο χέρι για πολλές εβδομάδες. 

Παραφυάδες μιας νεαρής φλαμουριάς (φωτ. Τ.Α.)

Ετσι στην πράξη, οι κυριώτερες φροντίδες μας θα είναι το πότισμά της και η αφαίρεση των παραφυάδων που βγάζει με ... μανία. Την άνοιξη θα πιάσει μελίγκρες. Δεν τις αποφεύγουμε, αλλά μόνον αν η φλαμουριά μας είναι ακόμη νεαρή αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε μ’ αυτές, μια και σε μεγάλα δέντρα δεν μπορούν να κάνουν σημαντικές ζημιές. Το σημείο που χρειάζεται προσοχή είναι η εδαφική υγρασία. Αφ ενός το καλοκαίρι θα χρειαστεί σίγουρα να της δίνουμε νερό 4-5 φορές το μήνα, αφ ετέρου το νερό αυτό δεν πρέπει να λιμνάζει στο έδαφος, γιατί τότε θα αρχίσουν τα προβλήματα. Κλαδέματα θα κάνουμε μόνον σε νεαρά φυτά λίγο πριν τελειώσει ο χειμώνας με σκοπό να αφαιρέσουμε ξερά κλαδιά ή να διαμορφώσουμε τη κώμη, αν κρίνουμε ότι χρειάζεται κάτι τέτοιο. Γενικά είναι ένα «εύκολο» φυτό αρκεί να το φυτέψει κανείς στο σωστό μέρος. 

Να θυμηθώ να μην ξεχάσω

Με άλλα λόγια, υπενθυμίσεις! 

Γκρι λεκέδες από το ωίδιο σε τριανταφυλλιά (φωτ. Τ.Α.)

• Θειάφι στις τριανταφυλλιές βάζουμε από τώρα. Έτσι θα τις γλυτώσουμε από το ωίδιο, από τη μαύρη κηλίδωση και ταυτόχρονα θα ξεφορτωθούμε και ένα μέρος του πληθυσμού του τετράνυχου. Δείτε εδώ ή και εδώ για το θειάφισμα και εδώ για τα θειαφιστήρια. 

Οι ορτανσίες δεν είναι μπλε από ... μόνες τους αλλά γίνονται (φωτ. Δ.Α.)

• Αν φέτος θέλουμε οι ορτανσίες να έχουν μπλε άνθη πρέπει από τώρα να το φροντίσουμε. Δείτε πως γίνεται εδώ ή και εδώ. 

Μια ιστορία για την άκανθο

Η τηλεόραση, οι εφημερίδες, τα περιοδικά, τα βιβλία, οι διαφημίσεις, οι αφίσες, μεταδίδουν και προβάλουν εικόνες. Πάρα πολλές εικόνες! Υποψιάζομαι ότι αυτός ο πληθωρισμός εικόνων στο χαρτί ή στην οθόνη γεμίζει τόσο πολύ το μυαλό μας ώστε δυσκολευόμαστε να δώσουμε περισσότερη προσοχή στις εικόνες που υπάρχουν ζωντανές γύρω μας. Σίγουρα και η συνήθεια παίζει το ρόλο της όμως νομίζω ότι πολύ παλιά, τότε που δεν υπήρχαν τόσες πολλές εικόνες σε χαρτί και οθόνες, οι άνθρωποι έδιναν μεγαλύτερη σημασία σε αυτά που έβλεπαν γύρω τους. 

Η ανακάλυψη του Κορινθιακού κιονόκρανου από τον Καλλίμαχο. Χαρακτικό του Claude Perrault, 1684. Πηγή: Wikimedia Commons

Σε ένα τοπίο όπου τα περισσότερα αυτοφυή φυτά έχουν μικρά και σκληρά φύλλα, πολύ συχνά, αγκαθωτά και γκριζωπά, ένα φυτό με τεράστια πράσινα, δαντελωτά φύλλα δεν μπορεί παρά να ξεχωρίζει. Η ιστορία λέει ότι ο γλύπτης Καλλίμαχος, είδε σε ένα Κορινθιακό νεκροταφείο μία άκανθο να αγκαλιάζει με τα φύλλα της ένα καλάθι πάνω σε έναν τάφο. Από εκεί εμπνεύσθηκε το Κορινθιακό κιονόκρανο. Όμως υπάρχει και ένα μακεδονικό νόμισμα του 4ου π.Χ. αιώνα που εικονίζει φύλλα ακάνθου. Στην Ελλάδα έχουμε δύο είδη ακάνθου, τη μαλακή Acanthus mollis και την αγκαθωτή Acanthus spinosus. Η πρώτη φυτρώνει άγρια μόνο στη βόρειο Ελλάδα ενώ η δεύτερη υπάρχει και στα νότια. Άρα το πιθανότερο είναι ότι το μοτίβο φύλλου πάνω στο κορινθιακό κιονόκρανο προέρχεται από την αγκαθωτή άκανθο και το μοτίβο στο νόμισμα απ’ τη μαλακή. Αυτές οι πληροφορίες προέρχονται από δύο βιβλία του Έλμουτ Μπάουμαν το πρώτο έχει τον τίτλο: «Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία» (έκδοση της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσεως) ενώ το δεύτερο είναι το «Φυτά σε αρχαία ελληνικά νομίσματα» απ’ τις εκδόσεις Ηλίβατον. 

Η μαλακή άκανθος (φωτ. Τ.Α.)

Η μαλακή άκανθος (Acanthus mollis) είναι η πιο συχνά καλλιεργούμενη από τις δύο και τη βρίσκουμε στα πιο «ενημερωμένα» κέντρα κήπου. Διαβάστε για αυτήν πατώντας εδώ. Την αγκαθωτή (Acanthus spinosus) σπάνια την έχω δει να πωλείται, αλλά αυτό μπορεί να μη σημαίνει κάτι.

Η αγκαθωτή άκανθος (φωτ. Δ.Α.)

Άκανθος στα δύσκολα

Η άκανθος (Acanthus mollis και Acanthus spinosus) είναι ένα απ’ τα φυτά που βλέπουμε πολύ συχνά μπροστά μας αλλά δεν τους δίνουμε σημασία. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι γιατί το μοτίβο των φύλλων της στολίζει τα κιονόκρανα Κορινθιακού ρυθμού. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία που θα τη βρείτε εδώ. 

Μη αρδευόμενη άκανθος το Δεκέμβριο (φωτ. Τ.Α.)

Στην αγορά βρίσκουμε σχετικά εύκολα την μαλακή Acanthus mollis ενώ η αγκαθωτή Acanthus spinosus είναι μάλλον δυσεύρετη, και έτσι ό,τι παρατίθεται στη συνέχεια αφορά την πρώτη. 
Η μαλακή άκανθος είναι ένα καλλωπιστικό που θα ευδοκιμήσει ακόμη και στα πιο δύσκολα σημεία ενός κήπου, σε θέσεις σκιερές με χώμα σκληρό και άγονο. Δηλαδή, αν κάποιος ψάχνει να βρει τι μπορεί να φυτέψει κάτω από πεύκα, ας δοκιμάσει την άκανθο. Το μόνο που θέλει είναι λίγο χώμα για να απλώσει τις ρίζες της. 

Σκιερό παρτέρι με ακάνθους στο Διομήδειο Βοτανικό Κήπο. Η φωτ. είναι τραβηγμένη προς το τέλος του φθινόπωρου, τα φυτά είναι αρδευόμενα. (Φωτ. Δ.Α.)

Έχει πράσινα σκούρα φύλλα, πολύ μεγάλα, που μπορεί να έχουν μήκος πάνω από 0,50 μ. και λίγο μικρότερο πλάτος. Οι μίσχοι τους βγαίνουν μέσα απ’ το χώμα αφού το φυτό δεν έχει κορμό ούτε διακλαδώσεις. Από το κέντρο της ροζέτας των φύλλων εμφανίζεται την άνοιξη ένα μακρύ ανθοφόρο στέλεχος, ψηλότερο από τη φυλλωσιά. 

Απρίλιος, τα λουλούδια αρχίζουν να εμφανίζονται (φωτ. Τ.Α.)

Το φυτό χωρίς τα άνθη φτάνει σε ύψος 0,50-0,70 μ. Δηλαδή είναι ένα ποώδες φυτό. Το άν θα είναι πολυετές ή εποχικό εξαρτάται από εμάς. Αν την ποτίζουμε θα είναι πράσινη όλο το χρόνο. Αν δεν ποτίζουμε θα δούμε το φυτό να εξαφανίζεται μέσα στο καλοκαίρι, περίπου τον Ιούλιο. Προς τα μέσα του φθινόπωρου, με τη βοήθεια των βροχών, αρχίζουν να βγαίνουν μέσα από το χώμα οι νεαροί τρυφεροί βλαστοί της ακάνθου. Όλη την άνοιξη μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα μέχρι που εμφανίζονται τα λουλούδια. Το φυτό αρχίζει να παίρνει την ... κάτω βόλτα όσο εξαντλείται το απόθεμα νερού στο χώμα. Όλα αυτά όμως αφορούν ακάνθους που δεν ποτίζονται. Εφ όσον ποτίζουμε το φυτό είναι πράσινο όλο το χρόνο και όταν κάποιο πεθάνει δεν θα το καταλάβουμε επειδή στο μεταξύ θα έχει αντικατασταθεί από τις νέες ακάνθους που φυτρώνουν από τους σπόρους που έπεσαν στο χώμα. 

Λεπτομέρεια των λουλουδιών (φωτ. Δ.Α.)

Αυτά όλα γίνονται στους κήπους και τα πάρκα. Δεν έχω δει ποτέ άκανθα σε βεράντα. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Όμως πολύ θα ‘θελα να 'ξέρα αν έχει δει κανείς ή αν έχει άκανθα στη βεράντα του.